منحنی بازدهی اوراق بدهی دولتی چیست؟ - وبلاگ مستند

به گزارش وبلاگ مستند، خبرنگاران: منحنی بازدهی نموداری است که نرخ بازده اوراق بدهی دولت در سررسید های کوتاه مدت (کمتر از یک سال)، میان مدت (چندساله) و بلند مدت (بیش از 5 ساله) را نشان می دهد.

به گزارش وبلاگ مستند اوراق بدهی دولت در بازار بدهی دادوستد می گردد و به دلیل وجود پشتوانه مالی دولت، این اوراق باکیفیت و بدون ریسک اعتباری ارزیابی می گردند.

اگرچه، این اوراق برای تأمین مالی کسری بودجه دولت ها منتشر می شوند، ولی نرخ بازده این اوراق نرخ سود بدون ریسک در اقتصاد را نشان می دهد که می تواند به عنوان معیاری برای نرخ گذاری سایر ابزارهای مالی در نظام مالی استفاده گردد. این بازار در کنار مزیت تأمین مالی کسری بودجه دولت، به واسطه یاری به انتقال سیاست های پولی به سایر بخش های اقتصاد از اهمیت بالایی برخوردار است. چنین ابزاری در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته وجود دارد و یکی از حسگرهای مهم اقتصاد است که انتظارات فعالان مالی را خلاصه می نماید.

بازار اوراق دولتی در ایران

اوراق بدهی دولتی در فرا بورس معامله می شوند. بعضی از این اوراق مانند اسناد خزانه اسلامی (اخزاها) بدون کوپن هستند و بعضی دیگر از آن ها (مانند آرادها) کوپن هایی دارند که بر اساس آن سود در فواصل زمانی تعیین به سرمایه گذاران پرداخت می گردد.

خریداران اسناد خزانه اسلامی از تفاوت قیمت خرید و قیمت فروش این اوراق، سود کسب می نمایند. همچنین دارندگان این اوراق می توانند در تاریخ سررسید وجه نقدی معادل مبلغ اسمی را از دولت دریافت می نمایند. اسناد خزانه باهدف پرداخت تعهدات دولت به بستانکاران منتشر می گردد. اراد اسنادی است که دولت باهدف تأمین مالی منتشر می نماید و خریداران علاوه بر سود از محل تنزیل اسمی اوراق در سررسیدهای تعیین نیز سود دریافت می نمایند.

در شرایطی که ریسک در اقتصاد افزایش می یابد، سرمایه گذاری در اوراق بدهی دولتی پناهگاهی برای صندوق های سرمایه گذاری، شرکت ها و افراد حقیقی محسوب می گردد زیرا ریسک این اوراق از جهت نکول و پرداخت نشدن تعهدات توسط دولت تقریباً صفر است.

نرخ بازده نقدی و آینده

در بازار اوراق بدهی دولتی، نرخ های بازده اوراق در سررسیدهای زمانی مختلف به وسیله عرضه و تقاضا کشف می گردد. نرخ کشف شده بر اساس این سازوکار متوسط بازده نقدی نگهداری اوراق تا سررسید را نشان می دهد. همچنین از تفاوت نرخ های بازده نقدی در سررسیدهای مختلف، می توان برای استخراج بازده آینده مورد انتظار سرمایه گذاران استفاده کرد.

منحنی های بازدهی وبلاگ مستند این مزیت را دارد که انتظارات سرمایه گذاران از فرایند بازدهی در آینده را نشان دهند. این منحنی ها علاوه بر انتظارات که خود را در میزان نرخ بازده نشان می دهد، جهت گیری انتظارات را نیز در طول زمان به تصویر می کشد. این منحنی به سیاست گذار امکان شناسایی جهت گیری انتظارات و به سرمایه گذاران قدرت دیده بانی انتخاب می دهد.