موزه هنر سامسونگ لیوم سئول، موزه ای از سفال - وبلاگ مستند

به گزارش وبلاگ مستند، شاهکار بزرگ معماران مشهور دنیا با نام های ماریو بوتا، ژان نوول و رم کولهاس یک موزه پیچیده با نام لیوم است که در دامنه کوه های Namsan واقع شده و در کنار هتل Hyatt در شهر سئول واقع شده است. با خبرنگاران همراه باشید.

سئول مرکز کره جنوبی یکی از شهرهایی است که به ندرت پیش می آید گردشگری را ناراضی به خانه اش بر گرداند. شهری که سرشار از جاذبه است. از تنوع آثار سنتی و مدرن و ساختار زیبای شهری، کلیساها و معابد کهن گرفته تا موزه ها، رستوران ها و رودخانه زیبای هان، همه و همه دلایل خوبی است که از این شهر جالب تماشا کنیم. یکی از زیبایی های قابل انکار این شهر موزه هنر سامسونگ لیوم سئول است که سالانه هزاران نفر را از سرتاسر دنیا را برای بازدید از این موزه زیبا و سفالی به این شهر می کشاند.

مجموعه موزه لیوم تحت سرپرستی بنیاد سامسونگ، نه تنها طیف وسیعی از آثار هنری فاخر را ارائه می کند، بلکه سه بیان متفاوت در معماری معاصر را نیز در یک مکان گرد هم آورده است؛ سه بیان به روایت سه معمار. موزه هنر سامسونگ لیوم شامل دو بخش خانه هنر کره ای سنتی و هنر معاصر است. موزه شماره یک به وسیله معمار سوئیسی ماریو بوتا (Mario Botta) و موزه شماره دو به وسیله معمار فرانسوی، معمار مشهور بین المللی به نام ژان نوول (Jean Nouvel) و معمار هلندی رم کولهاس (Rem Koolhaas) طراحی شده اند.

دو حجم سفالین اصلی ماریو بوتا در موزه هنرهای سنتی نو سئول قابل تشخیص است.

در طول دوره هایی که موزه هنرهای باستانی در حال ساخت بود، قسمت بزرگ تری از مرکز فرهنگی و ساختمان های آن به وسیله ژان نوول طراحی شد. بعدها موزه هنرهای معاصر نیز به وسیله وی طراحی شد و بخش دیگر کار هم به وسیله رم کولهاوس با عنوان نمایشگاه موقت حقوق خلق شد و به راستی عرصه را برای یک رقابت پرمفهوم برای هر سه معمار فراهم آورد.

موزه شماره یک مجموعه ای از هنر سنتی؛ شامل 36 قطعه از گنجینه های ملی کره جنوبی و به عنوان بخش فرهنگی مجموعه موزه است. از جمله این گنجینه ها می توان به منظره ها و نقاشی های محلی، سرامیک های سنتی و ظروفی مانند کلادون و بون چئونگ، ظروف سفالین سنتی کره ای که رنگ آبی مایل به سبز دارد و بعلاوه خنجر قرن 14، تاج، گوشواره و زیور آلات و هنر بودایی، مجسمه ها، نقاشی و نسخه های خطی، اشاره کرد.

موزه شماره دو ویژگی های هنر مدرن و معاصر از هنرمندان هر دو کره شمالی و جنوبی و دیگر کشورها است. بسیاری از هنرمندان مشهور از جمله دیمین هرست، وارهول، ایو کلاین و دونالد جاد نمایشگاه دائمی دارند. این موزه یکی از برترین تماشای های کره جنوبی و جاذبه های گردشگری سئول به شمار می رود. لازم به ذکر است که ساختمان درخشنده و هیجان انگیز طراحی شده به وسیله بوتا در سال 2004 میلادی به طور کامل با معماری تیره رنگ ژان نوول و رم کولهاس در تضاد است. اما تضادی که چشم را اذیت نمی کند و خود عامل معروفیت این موزه شده است.

سایت پروژه واقع در یک فضای شهری آشفته و بی نظم در سئول است. موزه هنرهای سنتی در حاشیه سایت در یک نوار باریک، که حدفاصل دو معبر بوده و سطح شیبدار سبزی است، قرار گرفته است؛ همراه با نمایش دو عنصر متضاد و خالص: یک مکعب و یک مخروط واژگون. این دو حجم به عنوان عناصر پیوند دهنده با بقیه بناها در ارتباط هستند. مکعب به وسیله یک سری احجام پیرامونی همراه با ردیفی از صفوف مردم و پرچم هایی که تداعی نماینده خاطره ای از پرچم هایی است که در دوران باستان به وسیله نگهبانان مرزی از قسمت فوقانی برج ها آویخته می شدند، دارای هویت و شخصیت شده و توالی احجام باعث شده که ساختمان ها به طور کلی روشن تر به نظر بیایند و نتیجه آن قراردادن حجم کلی موزه در پس زمینه ای از تپه ها است. ساختمان، بلندتر از بقیه ساختمان های اطراف است و به یک نشانه شهری تبدیل شده است.

شاخصه های آثار بوتا نظیر دقت در توپوگرافی زمین، گرایش به فرم های هندسی، ایجاد سایه روشن و بهره گیری از نور طبیعی با استفاده از نورگیرهای سقفی، پیوند بنا با طبیعت و تاکید بر مهارت های حرفه ای در اجرا را می توان در این موزه یکجا مشاهده کرد.

مخروط واژگون، مانند گوهری در تنه اصلی موزه قرار گرفته و به حالت یک نقطه اتکاء معکوس حقیقی در نقش یک عنصر در مرکز یک مجموعه بدون عیب به نمایش درآمده است. برای رویه نمای بناها، بوتا به مصالح بناهای سنتی متوسل شده است، به عنوان مثال سفال. اما او این مصالح را در طرح منحصر به فرد خود به حالت امروزی درآورده و در بناهای خود از روش ساختمان سازی بدون چسب و یا بتن نو استفاده نموده است. به عنوان مثال باد خور کردن نمای سردر که در آن عناصر یک در میان و متوالی صافی، به بلندی 50 سانتی متر همراه با باریکه های نوک تیز حجم مکعب را پوشش می دهند و یک بافت متغیر را خلق می نمایند که بنا را به حالت یک جادوی واقعی نمایان می کند. بعلاوه عناصر نوک تیز به بلندی 50 سانتی متر و ضخامت 15 سانتی متر دور تا دور مخروط واژگون رو در روی هم جاگیری شده اند.

اما در خصوص ذرات ریزی که روی سطوح به صورت سیستم مدولار نمایان است باید گفت ترکیبی است از عناصر مجرد ذوزنقه ای شکل که با سطوح منحنی کامل بنای نمایشگاه پوشش داده شده است. تصمیم مبنی بر پوشاندن هر دو سطح خارجی بلوک ها با مصالح یکسان، به شاخص نشان دادن فرم آن ها و ارتباط صمیمی بین دو بدنه یاری می کند.

موزه با یک تصویر سحرآمیز و غیرقابل نفوذ، مانند استحکامات نظامی سنتی کشور کره، ظاهر شده است به طوری که در قسمتی که به صورت فضای نمایشگاهی است به طور کامل خویشتن گرا و قابل تفکر و تامل است؛ این فضا به وسیله یک سری از فضاهای مستقل تعریف شده و فرم را از هر نوع ارتباط مستقیم خارجی حفظ می کند.

در یک دوره زمانی فضای نمایشگاهی موزه گوگنهایم اثر فرانک لوید رایت تنها محیطی تصور می شد که به دور یک مرکز تهی به صورت یک جهت حلزونی ممتد گسترده شده است. ورودی موزه در سئول، به وسیله پله های ریزی که دسترسی به اتاق های مستقل نمایشگاه را تأمین می کند و در چهار طبقه به صورت تاج مدوری سازمان یافته، دارای هویت و شخصیت شده است. پله ها از بالا به وسیله نور آسمان روشن می شوند. در این میان به وسیله برش آن که به طرف پایین باریک تر می شود، عمق فضا ادراک می شود و بازدیدنماینده را در طبقه زیرین برجسته می کند و به وسیله آن با موزه هنرهای معاصر اثر ژان نوول و فضای نمایشگاهی موقت اثر رم کولهاوس که این پروژه فرهنگی را به نحوه شایسته ای تکمیل نموده، رابطه مناسبی برقرار می کند. این فضاها بنا به درخواست بنیاد فرهنگی سامسونگ ساخته شده اند وگرنه لزومی دیده نمی شد نظمی را که بوتا در این موزه حاکم نموده بود بر هم زده شود. به هر حال آنقدر ترکیب های نوول و کولهاوس با دقت و ظرافت فوق العاده در کنار سفال های بوتا قرار گرفته شده اند که دیگر کسی بر این تضاد ایرادی نمی گیرد.

این ساختمان سفالین شامل یک حجم راست گوشه مکعب مستطیل شکل در بخش بالایی و یک مخروط وارونه در بخش پایینی است. ساختمان بدون پنجره طراحی شده است. توده مخروطی به صورت یک نقطه اتکا در مرکز مجموعه به نمایش درآمده و توده مکعب مستطیلی با یک سری احجام پیرامونی بر بالای آن که بر روی آن ها درختانی روئیده که یادمانی از قلعه ها و استحکامات نظامی قدیم کشور کره با پرچم های آویخته است و احساسی از قدمت و سنت را به وجود می آورد که در ارتباط با عملکرد موزه به عنوان محل نمایش هنرهای سنتی طراحی شده و سرشار از معانی سمبلیک است. به این ترتیب شخصیت ساده، ابتدایی و هندسی بنا به بیان فیگوراتیو و فرمی تبدیل شده است.

پوشش بدنه ها هم جنس و از قطعات مدولار تکرارشونده سفالی است که احساس سنت و قدمت را تشدید می کند. اما بوتا این مصالح را به شکل مدرن به کار گرفته و قطعات به روش نو بدون چسب یا ملات به ساختمان متصل شده اند. این قطعات سفالی در بدنه حجم مکعب مستطیلی به صورت یک ردیف در میان از قطعات صاف و ذوزنقه ای شکل و در توده مخروطی همگی از نوع ذوزنقه ای شکل به کار رفته اند.

گالری ها در مجاورت و اطراف وید قرار گرفته و تا یک طبقه زیرزمین پایین می فرایند. پلکانی در مجاورت وید در یک جهت حلزونی پیچ می خورد و به گالری ها می رسد. به وسیله هسته نورانی وید که به سمت پایین باریک تر می شود، عمق فضا درک شده و کشش و جاذبه ای به طبقه تحتانی ایجاد می شود که از این طبقه زیرزمینی، این موزه با موزه هنرهای معاصر و فضای نمایشگاهی موقت؛ که این پروژه را به شکل مناسبی تکمیل نموده اند، ارتباط برقرار می کند.

نکته جالب این است که امروزه معماران برای ایجاد مفاهیمشان به صورت گروهی همکاری می نمایند و شاهکارها را می سازند. معمارانی که هر کدام به تنهایی خالق آثار باارزشی بوده اند. امید است در کشور ما هم از این دست اتفاقات خوب بیافتد.